De Aziatische hoornaar (Vespa velutina nigritorax)
Springtrapping beeindigen rond einde mei. U zal dan een werkfiche ontvangen voor het plaatsen van uw lokpotten
Daarna begint de tracering van het nest, uitgelegd door Frank Willems:
Ondertussen kunnen we er niet meer onderuit en heeft een ieder van ons wel kennis gemaakt met de Aziatische hoornaar. Via diverse media, lezingen, vaststelling op eigen bijenstand, of door mee te zoeken naar nesten. De tijd om te werken met selectieve vallen is voor dit jaar voorbij.
Ving u voor half mei een Aziatische hoornaar dan was dit bijna zeker een koningin en zorgde u er voor dat het nest dus niet verder kon groeien.
Wanneer we na de maand mei meerdere hoornaars zien is het van belang dat we deze niet vangen. We gaan vanaf dan zoeken naar het primaire nest. Dit is vrij eenvoudig. Plaats een lok-pot bij uw volken of waar u de hoornaar heeft gezien.
< Afbeelding Frank Willems: lok-pot met wiek
De lok-pot is eenvoudig te maken van een honingpot. In de deksel maken we een gaatje van 5 mm en stoppen hier een wiek door. In de pot gieten we dezelfde lokstof als in de vallen van het voorjaar.
Zet deze val gerust op uw bijenkast als daar een hoornaar is gezien. De hoornaar zal kiezen voor deze eenvoudige manier van voedselaanbod en zal niet meer op uw bijen jagen. Dat is de eerste stap in het creëren van rust voor uw bijen. We blijven wel zoeken naar het nest, want later in het jaar zullen de hoornaars eiwitten nodig hebben, en dan staan de bijen weer terug op het menu van de Aziatische exoot. Zodra de hoornaars op de pot vliegen is het mogelijk om er één of meerdere te merken met verschillende kleuren (locatie A op onderstaande figuur). De hoornaars zullen trouw van de pot naar hun nest blijven vliegen en we kunnen beginnen met het klokken.
Als de hoornaar vertrekt zetten we de stopwatch aan en van zodra we deze zien terugkeren stoppen we de tijd. Elke minuut dat de hoornaar weg was zit het nest op plusminus 100 meter van de pot. Blijft de hoornaar 3 minuten weg dan zit het nest op ongeveer 300 m van de pot.
Op het moment dat de hoornaar weer wegvliegt let dan goed op de richting waar deze heen vliegt, dit is de richting die u uit moet om het nest te vinden.
Figuur Frank Willems >
De hoornaar vliegt per slot van rekening recht naar het nest bij vertrek van de lok-pot. Stap 2 is dat we niet onmiddellijk op 300 meter van de pot gaan zoeken in bomen en huisjes (kan wel als u heel veel tijd heeft). Maar we nemen enkele tussenstops. Op 100 m van de originele plek waar de hoornaar voor het eerst werd gezien zetten we een tweede pot (locatie B). Dus in de richting die de hoornaar vliegt als deze terug naar het nest vliegt. Soms komt daar spontaan een hoornaar op.
Als dit niet zo is kunnen we gaan werken met één hoornaar welk we verhuizen. We nemen de hoornaar mee van de eerste pot in een koninginnenmerkkooitje en laten deze rustig los op de 2e pot.
Als de hoornaar vertrekt (locatie B) richting het nest komt ze hierna terug op de originele pot (locatie A).
We halen haar daar op en “verhuizen” haar weer naar de 2e pot (locatie B). Dit herhalen we diverse malen. Na de 3e maal loslaten zal de hoornaar rechtstreeks naar haar nest vliegen en zijn we 100 meter opgeschoven. Kijk goed naar waar ze vliegt, want als je al binnen de 200 meter van het nest zit kan je deze al vaak zien met een verrekijker. Dit opschuiven van A naar B en B naar C blijven we herhalen tot we bij het nest zijn. Van zodra we binnen een cirkel van 100 m zijn lukt het niet meer om de hoornaars te verhuizen en moeten we gaan zoeken. Als we het nest hebben gevonden kunnen we deze aanmelden om de verdelging op te starten.
Afb. Frank Willems: Aziatische hoornaar in merkkooitje
Hangt hij in een boom, markeer dan de boom met een lint of iets dergelijks, om het de verdelger makkelijker te maken. Maar kijk vooral niet enkel in bomen. Veel nesten en vooral alle primaire nesten hangen laag. In een bramenstruik, in een tuinhuisje, enz. Pas vanaf half/eind juni gaan de Aziatische hoornaars hoog hun nest maken.
Veel documentatie en fiches om als duiding bij deze potten te hangen, zijn te vinden op de facebook pagina van Vespawatchers en zoek dan onder de bestanden. Melden kan op de website van de Limburgse Imkersbond vzw: https://www.vzwlib.be/ah of op www.vespawatch.be en www.waarnemening.be
